Nie ma palety idealnej, posiadającej wymiary pasujące do wszystkich zastosowań. Nie ma też idealnego materiału do wykonania palety. Pomimo powszechnie znanych zalet tworzyw sztucznych, palety drewniane niezmiennie od lat dominują w transporcie. Dlaczego? Bo po okresie użytkowania można je przerobić na stylowe meble? Istnieją zdecydowanie ważniejsze powody.
Palety drewniane czy palety plastikowe? Decyzja, które wybrać, wydaje się oczywista: tańsze. I tu „zaczynają się schody”, bo koszt, to nie tylko cena zakupu.
Palety drewniane – siła ceny i prostoty
Palety drewniane mają trudne do przebicia atuty:
- cena – duża dostępność surowca i nieskomplikowany proces produkcji pozwalają utrzymać niską cenę;
- proste wykonanie i naprawa – wykonanie palety drewnianej nie wymaga zaawansowanej technologii, a do naprawy wystarczą podstawowe narzędzia;
- łatwość utylizacji – drewno ze zużytych, nienadających się do dalszego użytkowania palet, można wykorzystać na wiele sposobów – od przeznaczenia na opał po produkcję papieru;
- elastyczne dopasowanie wymiarów – wytworzenie palety drewnianej o niestandardowych wymiarach i w niewielkiej liczbie egzemplarzy nie generuje dużych kosztów, jest łatwe do wykonania bez specjalistycznych narzędzi;
- łatwość odsprzedaży – niska cena i możliwość powtórnego użycia sprawiają, że wykorzystane palety drewniane stosunkowo łatwo można odsprzedać.
Możliwość powtórnego użycia dotyczy wyłącznie palet wielorazowych, które najłatwiej poznać po znaku EPAL, a w przypadku już naprawianych po obecności gwoździa naprawczego na środkowym wsporniku. Oznakowania gwarantują, że paletę wyprodukowano i naprawiono w certyfikowanym zakładzie, a tym samym – posiada wymagane parametry (wymiary, nośność) i można jej bezpiecznie używać.
Podsumowując: palety drewniane zwyciężają ceną i wszechstronną prostotą – wykonania, napraw, odsprzedaży oraz recyclingu.
Jednak nie ma nic za darmo. Każda róża ma kolce, a drewniana paleta drzazgi, wystające gwoździe i dużą masę. Do tego jest higroskopijna (co zwiększa jej wagę i obniża parametry wytrzymałościowe), podatna na rozwój grzybów i pleśni, stosunkowo łatwo ulega uszkodzeniom mechanicznym i wymaga częstych napraw. Drewno łatwo ulega zabrudzeniom, które są trudne w usuwaniu i niekiedy wykluczają dalsze użytkowanie. W efekcie może nie być taka tania, jak to wynika z ceny zakupu.
Jeżeli transportujemy np. materiały budowlane czy części do maszyn, poruszone wyżej wady palet drewnianych nie będą spędzać nam snu z powiek. Jeżeli jednak interesuje nas wysyłka żywności, palety plastikowe mogą okazać się jedynym słusznym wyborem.
Palety plastikowe – nie do zdarcia
Lista zalet, które posiadają palety plastikowe, jest warta uwagi:
- duża odporność i żywotność – plastik używany do produkcji palet jest odporny na działanie większości agresywnych substancji chemicznych (kwasy, zasady), wykazuje też znaczną odporność na uszkodzenia mechaniczne – suma powyższych cech pozwala na użytkowanie palet plastikowych przez wiele lat;
- brak przerw w użytkowaniu – palety plastikowe nie wymagają napraw (nie naprawia się ich, lecz wymienia), ani dodatkowego przygotowania (obróbka termiczna, fumigacja), są do tego łatwe w czyszczeniu;
- łatwy recycling – uszkodzone palety można w 100% przetworzyć i wykorzystać do produkcji nowych;
- bezpieczeństwo użytkowania – brak drzazg, wystających gwoździ;
- niska i stała waga, łatwe magazynowanie – plastik nie jest higroskopijny, nie zwiększa wagi i jest lżejszy od drewna, nie wymaga specjalnych warunków przechowywania, a po złożeniu, zajmuje mniej miejsca (palety gniazdowe), niż drewniany odpowiednik.
Odporność na brud i brak reakcji z różnymi substancjami organicznymi, jest szczególnie istotna w przemyśle spożywczym, gdzie palety i kontenery z tworzyw sztucznych są nie do zastąpienia.
Za wszystkie wymienione właściwości trzeba zapłacić – kilkakrotnie więcej niż za analogiczne palety drewniane. Uszkodzona paleta plastikowa jest praktycznie nienaprawialna. Koszt wykonania plastikowych palet „na miarę” jest niewspółmiernie wysoki do ceny niestandardowych palet drewnianych.
Drewno w odwrocie
W przyszłości, i to niezbyt odległej, palety plastikowe wyprą drewnianą konkurencję. Przesądzą o tym rosnące ceny drewna, być może nowe regulacje ekologiczne (np. w skali UE), a najpewniej rachunek ekonomiczny. Mowa o polskim rynku, bo na zachodzie Europy drewniane palety od dawna są w odwrocie. Dopóty palety drewniane będą w obrocie, dopóki będzie podaż taniego drewna. Kiedy to się zmieni? Odpowiedź wykracza daleko poza tematykę pakowania i spedycji.
EN
PL